Leeswijzer
Dit MER is opgebouwd in twee delen: deel A met de hoofdlijnen voor de besluitvorming en deel B met de onderbouwing van de effectbeoordeling.
In deel A staan de volgende hoofdstukken:
Hoofdstuk 2 - Nut en noodzaak van de nieuwe drinkwaterwinning. In dit hoofdstuk staan de prognoses van Brabant Water voor de groeiende vraag naar drinkwater, met een focus op de regio West-Brabant. Daaruit volgt dat er sprake is van een acuut knelpunt in de drinkwatervoorziening in deze regio. In dit hoofdstuk staat ook hoe de nieuwe drinkwaterwinning past in de langere termijnstrategie van Brabant Water.
Hoofdstuk 3 - Hoe past de nieuwe drinkwaterwinning in het beleid? De provincie Noord-Brabant moet zorgen dat Brabant Water voldoende bronnen van goede kwaliteit kan ontwikkelen en behouden. Aan de andere kant staat het (grond)watersysteem in Noord-Brabant onder druk en heeft de provincie met alle regionale waterpartijen afspraken gemaakt over het herstellen en bewaken van de grondwaterbalans. Een van de afspraken is om het gebruik van grondwater te verminderen. In dit hoofdstuk is uitgelegd hoe de voorgenomen activiteit past binnen het provinciale beleid.
Hoofdstuk 4 - Voorgeschiedenis van het project. Brabant Water is al sinds 2018 op zoek naar een oplossing voor het knelpunt in West-Brabant. In dit hoofdstuk staat hoe Brabant Water op basis van allerlei voorstudies is gekomen tot de keuze voor de locatie van de nieuwe drinkwaterwinning in Kruisland.
Hoofdstuk 5 - Voorgenomen activiteit. In dit hoofdstuk is uitgelegd wat er allemaal gaat gebeuren op de winlocatie en hoe deze eruit komt te zien. Ook is beschreven welke werkzaamheden er nodig zijn voor de aanleg van de transportleiding. En welke bescherming er rondom de nieuwe drinkwaterwinning zal worden aangewezen.
Hoofdstuk 6 - Alternatieven en varianten. Gedurende het mer-proces zijn door verschillende partijen alternatieven voor de nieuwe drinkwaterwinning voorgesteld. Deze alternatieven zijn in het MER onderzocht. In dit hoofdstuk staat uitgelegd waarom de aangedragen alternatieven voor Brabant Water niet geschikt zijn als alternatief om het acute knelpunt in West-Brabant op de korte termijn op te lossen. In dit hoofdstuk zijn ook de onderzochte tracévarianten en inrichtingsvarianten beschreven.
Hoofdstuk 7 - Conclusies en vervolg. In dit hoofdstuk zijn de belangrijkste bevindingen van het MER samengevat. Dit hoofdstuk beschrijft ook het vervolgproces over de besluitvorming van de voorgenomen activiteit.
In deel B staan de volgende hoofdstukken:
Hoofdstuk 8 - Aanpak effectbeoordeling. De kern van het MER is de beoordeling van de milieueffecten. In dit hoofdstuk is uitgelegd hoe dat is gedaan. In het beoordelingskader is aangegeven welke milieuthema’s en aspecten zijn onderzocht en in de classificatietabel staat wanneer een bepaald effect welke beoordeling krijgt.
Hoofdstuk 9 - Referentiesituatie: hoe ziet het gebied er nu uit? In het MER zijn de effecten van de voorgenomen activiteit beoordeeld ten opzichte van de situatie zonder de nieuwe drinkwaterwinning en transportleiding. Dit wordt de referentiesituatie genoemd. In dit hoofdstuk zijn het regionale grond- en oppervlaktewater, de natuurgebieden in de omgeving van Kruisland en de meest kenmerkende waarden beschreven. In de effectbeschrijvingen in de volgende hoofdstukken zijn de referentiesituaties thematisch beschreven.
Hoofdstuk 10 - Hydrologische veranderingen als gevolg van de nieuwe drinkwaterwinning. De hydrologische effecten van de nieuwe drinkwaterwinning zijn in beeld gebracht met een grondwatermodelstudie. Met het grondwatermodel is berekend wat de veranderingen van grondwaterstand, stijghoogte en grondwaterstroming zijn van de voorgenomen drinkwaterwinning in Kruisland. In dit hoofdstuk staan de belangrijkste resultaten van de grondwatermodelstudie beschreven. Aan de hand van de hydrologische effecten, zijn de effecten natuur, landbouw en bebouwing, waterkeringen en infrastructuur (zetting) beschreven in het volgende hoofdstuk.
Hoofdstuk 11 - Effecten van de drinkwaterwinning. In dit hoofdstuk zijn de effecten van de drinkwaterwinning op het watersysteem, natuur, landbouw, bebouwing en infrastructuur, bodem, archeologie en geluidshinder en luchtkwaliteit onderzocht en beoordeeld. Dat is gedaan voor de gebruiksfase en voor de aanlegfase.
Hoofdstuk 12 - Beschouwing meer onttrekken. In dit hoofdstuk zijn op verzoek van de Commissie voor de mer de hydrologische gevolgen en daarvan afgeleide milieueffecten van een grotere wincapaciteit op locatie Kruisland op hoofdlijnen beschreven. Brabant Water wil het urgente knelpunt in de regio oplossen met een nieuwe drinkwaterwinning van 3,5 miljoen m3 per jaar. Brabant Water is, gezien de gevoeligheden in de omgeving en de urgentie van het knelpunt, niet voornemens om de wincapaciteit van Kruisland verder uit te bereiden. Dit is nader onderbouwd in paragraaf 12.3.
Hoofdstuk 13 - Hydrologisch veranderingen als gevolg van de bemaling. De hydrologisch effecten van de bemaling voor het aanleggen van de transportleiding zijn in beeld gebracht met een hydrologische modelstudie. In dit hoofdstuk zijn de belangrijkste resultaten van deze studie beschreven. Aan de hand van hydrologische effecten zijn in het volgende hoofdstuk de effecten op het watersysteem, natuur en landbouw langs de tracévarianten beschreven.
Hoofdstuk 14 - Effecten van de transportleiding. In dit hoofdstuk zijn de effecten van de transportleiding op het watersysteem, natuur, landbouw, bodem, archeologie, ruimtelijke kwaliteit en geluidshinder en luchtkwaliteit onderzocht en beoordeeld. Effecten treden alleen op in de aanlegfase.
Hoofdstuk 15 - Effecten van de inrichting van de winlocatie. In dit hoofdstuk zijn de effecten van de inrichtingsvarianten op natuur, bodem en ruimtelijke kwaliteit onderzocht en beoordeeld.
Hoofdstuk 16 - Aanzet monitoring. Dit hoofdstuk geeft een aanzet voor de monitoring waarmee de werkelijk optredende gevolgen van het project gemeten kunnen worden.
We realiseren ons dat het MER voor een breed publiek toegankelijk moet zijn. Helaas ontkomen we er niet aan om vaktermen te gebruiken, bijvoorbeeld om de mer-procedure, de besluitvorming en het beleid uit te leggen, en om de veranderingen van de grondwaterstroming door de nieuwe drinkwaterwinning te beschrijven. Vaktermen zijn in de tekst toegelicht en aan het eind van het rapport staat een woordenlijst. Daarnaast is er een publieksversie met de hoofdlijnen van dit MER in eenvoudige taal.
In de bijlagen van het MER staan de rapporten van de hydrologische modelberekeningen en de milieuonderzoeken.